Gündüz güneş batınca serinleme bekleriz ama bazı akşamlarda hava daha bunaltıcı gelir. Özellikle yaz aylarında, “Gündüzden daha sıcak sanki!” dediğimiz o akşam saatlerinin nedeni nedir? Bu yazıda, akşam saatlerinde neden nemin arttığını ve sıcaklığın daha yoğun hissedildiğini bilimsel ama sade bir dille açıklıyoruz.
1. Gündüz Depolanan Isı, Gece Serbest Kalır
Güneş ışınları gün boyunca binaları, yolları ve toprak yüzeyini ısıtır. Bu yüzeyler ısıyı emer ve gece olunca yavaş yavaş dışarı bırakır. Bu nedenle:
Güneş batmış olsa bile çevreden ısı yayılmaya devam eder.
Özellikle asfalt ve beton gibi koyu yüzeyler ısıyı daha uzun süre tutar. Bu da gece geç saatlere kadar çevre sıcaklığının düşmesini engeller.
2. Gece Nem Oranı Artar
Sıcaklık düşünce, havanın taşıyabileceği su buharı miktarı da azalır. Ancak havadaki nem miktarı sabit kalırsa, bağıl nem oranı yükselir. Bu ne anlama gelir?
- Teriniz buharlaşamaz
- Vücudunuz serinleyemez
- Daha yapış yapış ve bunaltıcı bir hava oluşur
Özellikle kıyı bölgelerinde, akşam serinliğiyle birlikte yükselen nem hissi daha da belirginleşir.
3. Akşamları Rüzgâr Azalır
Gündüz saatlerinde ısınan hava yükselir ve rüzgâr oluşur. Ancak akşam olunca bu hareketlilik yavaşlar. Rüzgârın kesilmesiyle birlikte hava durağanlaşır ve üzerinizde adeta “asılı kalır”.
Bu durum da hissedilen sıcaklığı artırır çünkü nemli hava üzerinizden uzaklaşmaz.
4. Şehirlerde “Isı Adası” Etkisi
Beton, asfalt, cam gibi malzemeler, gün boyunca büyük miktarda ısıyı depolar. Bu yapılardan yayılan sıcaklık, gece saatlerinde bile serinliği engeller. Bu duruma “kentsel ısı adası” denir.
- Kırsal bölgelerde gece serinliği hissedilir
- Şehir merkezlerinde sıcaklık daha uzun sürer
Bu da şehirde yaşayanların akşam saatlerinde neden daha fazla bunaldığını açıklar.
5. Hissedilen Sıcaklık Gerçek Sıcaklıktan Farklıdır
Meteorolojide “hissedilen sıcaklık”, yalnızca termometredeki değeri değil; nem, rüzgâr ve çevresel faktörleri de hesaba katar. Bu nedenle akşam 28°C ölçülse bile hissedilen sıcaklık 32-34°C olabilir.
Akşam Nem ve Sıcaklık Hissi Normaldir
Yaz akşamları serinlik beklemek normaldir ama çevresel ve fiziksel faktörler nedeniyle bu beklenti her zaman gerçekleşmez. Isı depolayan yapılar, artan nem oranı ve azalan rüzgâr, gece saatlerinde bile sıcaklık hissini yüksek tutar.